Rok 2020 na Wydziale Biologii

Władze Uniwersytetu Warszawskiego 10 marca 2020 r. wydały zarządzenie o zawieszeniu wszystkich zajęć stacjonarnych w związku z epidemią Covid-19. Ponad 12 miesięcy temu także Wydział Biologii przeszedł w tryb pracy zdalnej i w ten sposób działa do dziś.

Presja, niepokój, być może nawet zniechęcenie – to uczucie, które mogły towarzyszyć w okresie przejściowym, zanim uruchomiono pracę w trybie online w semestrze letnim 2019/2020. Zmiany, które wówczas zaszły, były dużym wyzwaniem zarówno dla około 300 pracowników Wydziału Biologii (w tym ponad 200 nauczycieli akademickich), jak i 700 studentów oraz 120 doktorantów prowadzących badania. Dzięki zaangażowaniu dydaktyków możliwe było przeprowadzenie w sposób ciekawy wykładów i seminariów. W związku z ograniczeniem ćwiczeń w laboratoriach, niektórzy wykładowcy wysyłali swoim studentom zestawy do przeprowadzenia doświadczeń w domach. Pomocą służyła Pracownia Technik Multimedialnych, gdzie realizowane są filmy i materiały dydaktyczne, między innymi z sekcji czy dotyczące mikrobiologii. Zajęcia, zaliczenia, a także egzaminy odbywały się i nadal odbywają na platformach e-learningowych. Również rekrutację na rok akademicki 2020/2021 przeprowadzono w trybie zdalnym z sukcesem. Co warte podkreślenia, w opublikowanym rankingu Kierunków Studiów Perspektywy 2020, prowadzone na wydziale kierunki studiów zostały ocenione jako drugie wśród polskich uczelni. Zwycięzcami zostali:Uniwersytet Jagielloński w zakresie kierunków biologia i biotechnologia oraz Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu w zakresie kierunku ochrona środowiska.

Wydział Biologii to także prowadzenie badań naukowych. Ponad 36,7 mln zł – tyle wynosi całkowita kwota zdobytych w 2020 r. grantów przez pracowników Wydziału Biologii. W sumie to 32 projekty krajowe i międzynarodowe finansowane przez Narodowe Centrum Nauki, Centrum Projektów Polska Cyfrowa oraz European Cooperation in Science and Technology (COST). Czworo naukowców otrzymało stypendia z funduszy Narodowego Centrum Nauki i Fundacji na rzecz Nauki w Polsce na łączną kwotę bliską 300 tys. zł. W ubiegłym roku dofinansowanie ze strony Inicjatywy Doskonałości Uczelnia Badawcza, w ramach grantu wewnętrznego Uniwersytetu Warszawskiego dla podniesienia potencjału badawczego pracowników IDUB IV.3.1., uzyskało 18 osób z Wydziału Biologii. Zaś w ramach wspomagania aktywności publikacyjnej w modelu open access IDUB I.2.4. – 23 osoby. Mikrogranty zaś zdobyło 18 pracowników.

Badacze z Wydziału Biologii zostali wybrani do komitetów naukowych PAN, co świadczy o ich dużej rozpoznawalności w środowisku naukowym. W skład Komitetu Biologii Molekularnej Komórki weszła prof. dr hab. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko, do Komitetu Biologii Organizmalnej – dr hab. Piotr Bębas i prof. dr hab. Elżbieta Romanowska, a do Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej – prof. dr hab. Krzysztof Spalik (przewodniczący), prof. dr hab. Bogdan Jaroszewicz, dr hab. inż. Robert Mysłajek i dr hab. Wiktor Kotowski.

W 2020 r. pracownicy Wydziału Biologii byli autorami lub współautorami 331 publikacji zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Ich artykuły ukazały się między innymi w tak prestiżowych tytułach jak “Science”, “Nature”, “Ecology Letters”, “Nature Communications”, “Biology of Reproduction”, “Annals of Neurology”, “Nucleic Acids Research” czy “Proceedings of The National Academy of Science”. Jednocześnie dwóch badaczy z Wydziału Biologii, prof. dr hab. Jerzy Dzik oraz prof. dr hab. Z. Maciej Gliwicz, znaleźli się w gronie najbardziej wpływowych naukowców świata w kontekście całego dorobku naukowego, w zestawieniu magazynu “PLOS Biology”.

Ubiegły rok to także prestiżowe wyróżnienia przyznane pracownikom Wydziału Biologii. Dr Anna Karnkowska z Instytutu Biologii Ewolucyjnej została laureatką Nagrody im. prof. Stefana Pieńkowskiego. Wyróżnienie to zostało przyznane za badania dotyczące ewolucji organelli pochodzenia endosymbiotycznego – mitochondriów i plastydów. Medal im. Leona Marchlewskiego za rok 2019 otrzymał prof. dr hab. Piotr Stępień z Instytutu Genetyki i Biotechnologii. Medal przyznawany jest corocznie na wniosek Komitetu Biologii Molekularnej Komórki Polskiej Akademii Nauk przez Wydział II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN za wybitne osiągnięcia w zakresie biologii molekularnej. Dr hab. Renata Welc-Falęciak z Instytutu Zoologii została zaliczona do grona stu najbardziej wpływowych kobiet roku 2020 “Forbes Women”. Ponadto BioCentrum Edukacji Naukowej BioCEN znalazło się w finale konkursu “Popularyzator Nauki 2020”, organizowanego przez serwis Nauka w Polsce PAP. Wydział Biologii UW jest jednym z partnerów BioCEN-u.

Rok 2020 to także rozpoczęcie przebudowy stacji terenowej UW w Urwitałcie, czyli Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej im. prof. Kazimierza Dobrowolskiego. W ostatnim kwartale roku został wybrany główny wykonawca oraz rozpoczęły się prace budowlane. Kwota dofinansowania unijnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego to około 23,8 mln zł, zaś wartość całej inwestycji szacowana jest na około 32,9 mln zł. Planowany termin zakończenia projektu to drugi kwartał 2022 r. Będzie to nowoczesne centrum badawcze, w którym prowadzone będą zajęcia dla studentów oraz warsztaty, ale nowa stacja będzie również otwarta dla indywidualnych odwiedzających oraz szkół. Rocznie będzie mogło ją zwiedzić około 10 tys. miłośników przyrody.

W formie online lub w trybie hybrydowym odbyły się w ubiegłym roku wydarzenia popularyzujące naukę z udziałem naukowców z Wydziału Biologii, między innymi 24. Piknik Naukowy Centrum Nauki Kopernik i Polskiego Radia, 24. Festiwal Nauki w Warszawie, a także Dzień Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego. IX Noc Biologów, która odbyła się 10 stycznia, to jedyne wydarzenie w ciągu całego roku, które miało miejsce w budynku Wydziału Biologii. Na uczestników czekało wówczas blisko 10 tys. miejsc na warsztatach oraz sesjach naukowych. Od 27 listopada 2020 r. wykładowcy Wydziału Biologii swoją wiedzą oraz pasją dzielą się na kanale YouTube, co budzi duże zainteresowanie odbiorców. W tym też czasie powstało wydziałowe konto na Twitterze.