Przyjęcie wspólnej deklaracji przez uczestników konferencji Pakt dla Mokradeł

Ekosystemy mokradłowe są kluczowym elementem przyrody, a ich ochrona i odtwarzanie są niezbędne dla powstrzymania globalnego kryzysu klimatyczno-ekologicznego – czytamy we wspólnej deklaracji przyjętej przez uczestników konferencji Pakt dla Mokradeł, która miała miejsce na Wydziale Biologii UW.

Ponad 350 osób zajmujących się ochroną ekosystemów mokradłowych spotkało się na konferencji naukowej, która trwała od 5 do 7 lutego 2023 r. Delegaci reprezentowali różnorodne środowiska, od pracowników naukowych związanych z różnymi dyscyplinami, przez praktyków ochrony i restytucji mokradeł z organizacji pozarządowych, rolników, społeczników, po pracowników administracji publicznej.

W ramach wspólnej deklaracji konferencyjnej, 7 lutego, delegaci przyjęli oświadczenie, wskazując na znaczenie bagien, torfowisk, rzek oraz jezior w zapewnieniu bezpiecznej przyszłości ludzi i trwałego dostępu do zasobów środowiska. Sygnatariusze podkreślili w jak tragicznej sytuacji znajdują się ekosystemy mokradłowe w Polsce: mokradła, które stanowią ok. 18% powierzchni kraju, w efekcie degradacji, przestały spełniać niegdysiejsze funkcje ekosystemowe. W deklaracji czytamy: „Wskutek melioracji około 85% torfowisk straciło cechy ekosystemów bagiennych, zmieniając się z pochłaniaczy dwutlenku węgla w źródła jego emisji do atmosfery. Około 80% rzek ma, wskutek regulacji i dopływu zanieczyszczeń, znacząco pogorszony stan ekologiczny, co upośledziło ich zdolności samooczyszczania i zniszczyło różnorodność siedlisk. Również stan lub potencjał ekologiczny ponad 80% jezior jest gorszy niż dobry. Gatunki związane z mokradłami dominują w Polskich Czerwonych Księgach fauny i flory, należąc do najszybciej ginących”.

Delegaci w dziesięciu punktach przedstawili działania mające na celu ochronę ekosystemów mokradłowych. Na liście znalazły się postulaty dotyczące m.in. współpracy krajowej i międzynarodowej naukowców z różnych dziedzin, ograniczenia wydobycia i stosowania torfu czy edukacji społeczeństwa w zakresie roli mokradeł w przyrodzie. Cały tekst oświadczenie znajduje się na stronie www Pakt dla Mokradeł.

Konferencję naukową oraz wydarzenia towarzyszące zorganizował Wydział Biologii UW oraz Centrum Ochrony Mokradeł. W przededniu konferencji (4 lutego) biolodzy poprowadzili wycieczki po mokradłach Puszczy Kampinoskiej, w których wzięło udział ponad 300 osób. W otwartych obradach Światowego Dnia Mokradeł (transmitowanych online na Facebooku), które miało miejsce 5 lutego, uczestniczyło około 200 osób. W trakcie trzech dni konferencji wygłoszono w sumie 71 referatów, przedstawiono 30 prezentacji posterowych oraz przeprowadzono szereg dyskusji panelowych i warsztatowych.