Naukowczynie z Wydziału Biologii współautorkami artykułu o plastikowych domkach krabów pustelników w antropocenie

Kraby pustelniki muszą chronić miękki odwłok w muszlach. W tej roli zaczęły wykorzystywać plastik i inne materiały antropogeniczne, o czym na łamach „Science of the Total Environment” piszą naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Najczęściej spotykanymi w wodzie morskiej antropogenicznymi odpadami są tworzywa sztuczne, potocznie nazywane plastikiem. Mają one bardzo szkodliwy wpływ na przyrodę i środowisko naturalne. Okazuje się też, że mogą w znaczący sposób zmieniać naturalne zachowania zwierząt.

Na łamach czasopisma „Science of the Total Environment” ukazał się artykuł The plastic homes of hermit crabs in the Anthropocene trojga polskich naukowców – prof. Marty Szulkin i dr Zuzanny Jagiełło z Instytutu Biologii Ewolucyjnej Wydziału Biologii UW oraz dr. Łukasza Dylewskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Badacze opisują w nim, jak za pomocą nowatorskich metod badawczych związanych z iEcology (ekologią internetową oznaczającą wykorzystanie różnych źródeł danych online jako narzędzia w badaniach ekologicznych) wykazano pojawienie się nowego zachowania u krabów pustelników. Stworzenia te zaczęły używać zalegającego na plażach i w wodzie plastiku zamiast muszli.

– Kraby pustelniki muszą chronić miękki odwłok. Robią to, chowając się w muszlach po martwych ślimakach. Jednak taka mobilna kryjówka na plecach nie wystarcza na całe życie: kraby rosną i muszą je wymieniać, a optymalna muszla jest zasobem rzadkim w środowisku – mówią autorzy badania.

Naukowcy przeanalizowali opublikowane w mediach społecznościowych i na innych internetowych platformach zdjęcia krabów pustelników z rodziny Coenobitidae. Dorosłe formy tych krabów żyją na lądzie, zwykle w strefie przybrzeżnej, a do morza wracają w celu rozmnażania się.

– Na fotografiach naliczyliśmy łącznie 386 osobników korzystających ze „sztucznych muszli”, głównie plastikowych nakrętek. Kraby wykorzystywały też obtłuczone szyjki szklanych butelek oraz metalowe trzonki żarówek. Według naszych obliczeń, dziesięć spośród szesnastu gatunków lądowych krabów pustelników na świecie używa tego rodzaju schronienia. To nietypowe zachowanie obserwowane jest we wszystkich tropikalnych rejonach Ziemi – tłumaczą naukowcy.

W artykule naukowcy przedstawiają możliwe kierunki ewolucji poszczególnych gatunków krabów pustelników w antropocenie. Wśród czynników wpływających na wybór „sztucznych muszli” przez te zwierzęta wyróżniają: dobór płciowy, wagę tworzyw sztucznych, bodźce zapachowe i możliwość kamuflażu w zanieczyszczonym środowisku.

W toku dalszych badań naukowcy chcą określić przyczyny takiego zachowania oraz jego wpływ na ewolucję krabów pustelników.

– Analizy te pogłębią naszą wiedzę o konsekwencjach zanieczyszczenia ekosystemów morskich plastikiem, a także o ewolucji gatunków w kontekście nowych presji ewolucyjnych związanych z antropocenem – dodają badacze.

Fot. Shawn Miller