dr Mateusz Tałanda współautorem artykułu w Nature

Gady łuskonośne (jaszczurki i węże) są dziś najliczniejszą gatunkowo grupą kręgowców lądowych. Ich początki nie były jednak znane, ponieważ brakowało jakichkolwiek skamieniałości z pierwszych 80 milionów lat ewolucji tej grupy. Sprawę utrudniały także sprzeczne sygnały filogenetyczne płynące z morfologii i genomu dzisiejszych jaszczurek i węży. Z pomocą przyszła Megachirella wachtleri, niewielki gad znaleziony we włoskich Alpach, w skałach datowanych na około 245 milionów lat. Ponowne przebadanie jej szkieletu, z użyciem tomografu komputerowego, ujawniło zestaw cech wyłącznych dla jaszczurek, jak i prymitywnych, nieznanych u dzisiejszych gadów z tej grupy. Megachirella jest więc idealnym ogniwem przejściowym. Wykorzystanie wielu skamieniałości prymitywnych gadów pozwoliło ustalić cechy prymitywne dla jaszczurek i rozstrzygnąć, która dzisiejsza grupa oddzieliła się jako pierwsza. Były nią gekony, co jest zgodne z danymi molekularnymi. Wspólni przodkowie jaszczurek i węży musieli oddzielić się od pozostałych gadów ponad 250 milionów lat temu. Oznacza to, że nowoczesne gady  zróżnicowały się jeszcze w okresie permskim i przetrwały granicę perm-trias praktycznie bez szwanku.

Tiago R. Simões, Michael W. Caldwell, Mateusz Tałanda, Massimo Bernardi, Alessandro Palci, Oksana Vernygora, Federico Bernardini, Lucia Mancini & Randall L. Nydam (2018)
The origin of squamates revealed by a Middle Triassic lizard from the Italian Alps.
Nature 557: 706–709. https://doi.org/10.1038/s41586-018-0093-3