Dr Rafał Derlacz, wykładowca na Wydziale Biologii UW, współtwórcą polskiego leku zarejestrowanego przez FDA
08 09 2023
Biotechnolog dr Rafał Derlacz jest współtwórcą Tyruko – leku biopodobnego do przeciwciała monoklonalnego o nazwie natalizumab stosowanego m.in. w leczeniu stwardnienia rozsianego. Preparat opracowany w Polsce przez Polpharma Biologics SA, właśnie otrzymał certyfikację Amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA).
Dr Rafał Derlacz jest z wykształcenia biotechnologiem, wykładowcą uniwersyteckim, specjalistą w zakresie zarządzania projektami dotyczącymi rozwoju i rejestracji leków. Wiedzę zdobywał na Wydziale Biologii UW, gdzie też uzyskał stopień́ doktora nauk biologicznych (tytuł pracy: Modulacja aktywności relaksacyjnej ssaczej topoizomerazy I przez kinazę białkową ck2). Dr Derlacz był do 2014 r. adiunktem na Wydziale Biologii, jednocześnie pracując w firmie farmaceutycznej, gdzie zdobywał doświadczenie w pracy nad rozwojem leków. Mimo pracy w biznesie kontynuuje swoją aktywność dydaktyczną na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie prowadzi on dwa przedmioty: Ekonomia nowoczesnych technologii oraz Przeciwciała monoklonalne jako leki – wytwarzanie i proces rejestracji.
Od ponad 10 lat zarządza programami rozwoju biopodobnych przeciwciał monoklonalnych w Polpharma Biologics.
Lek natalizumab wykorzystywany jest w leczeniu stwardnienia rozsianego, jak również choroby Leśniowskiego-Crohna, to drugie wskazanie jest zarejestrowane jedynie w USA. Jego polski odpowiednik Tyruko, ma tę samą drogę podania (dożylnego) i ten sam schemat dawkowania, co lek referencyjny. Został od podstaw opracowany, a następnie rozwinięty przez naukowców, biotechnologów, klinicystów i ekspertów Polpharmy Biologics. Polska firma jest odpowiedzialna za produkcję leku, który będzie sprzedawany globalnie.
Lek przeszedł proces uzyskania certyfikacji FDA, który jest jednym z najbardziej rygorystycznych i wymaga spełnienia licznych kryteriów. Spółka oczekuje, że preparat zostanie też wkrótce dopuszczony do obrotu przez Europejską Agencję Leków (EMA). W lipcu tego roku biopodobny natalizumab uzyskał pozytywną opinię CHMP (działający w ramach EMA Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi).
Uniwersytet Warszawski oraz firma Polpharma Biologics podpisały w 2020 r. umowę dotyczącą współpracy akademickiej, naukowej i technologicznej, która umożliwia studentom kierunku biotechnologia na Wydziale Biologii przygotowanie się do pracy w przemyśle biofarmaceutycznym.