Ogród Botaniczny UW uzyskał rejestrację pierwszej własnej odmiany rośliny ozdobnej

15 07 2024

Ogród Botaniczny UW otrzymał w czerwcu rejestrację pierwszej własnej odmiany rośliny ozdobnej. To Alternanthera bettzickiana “Kameleon” wyselekcjonowana przez Dorotę Szubierajską, kuratorka działu roślin ozdobnych, użytkowych, leczniczych oraz rosarium.

Nowa odmiana Alternanthera bettzickiana “Kameleon” jest sportem jednej z alternanther znajdującej się w kolekcji Ogrodu Botanicznego UW.

Sport to samoistna mutacja genetyczna, która sprawia, że dowolny fragment nowej rośliny różni się od odmiany wyjściowej jedną lub kilkoma cechami. Sporty powstają w wyniku zmian w DNA rośliny. Przyczyny tych zmian nie są do końca poznane, ale uważa się, że mogą być spowodowane przez czynniki środowiskowe, takie jak promieniowanie UV czy uszkodzenia mechaniczne. Te naturalne zmiany w genach prowadzą do nowych cech, takich jak: kolor kwiatów, liści czy ich kształt. Tym samym prowadzą do powstania unikalnych odmian, które potem mogą być celowo rozmnażane przez ogrodników i hodowców.

W 1998 r. podczas przygotowywania roślin do obsadzenia kwietnika dywanowego, wśród wielu alternanther w kolorze zielonym, kuratorka Dorota Szubierajska zauważyła jeden egzemplarz z pędem, który różnił się kolorem od pozostałych części rośliny. Był jasny, pomarańczowożółty. Odcięła ten kawałek pędu i ukorzeniła go.

Alternantery bardzo łatwo rozmnażają się przez sadzonki zielne i wkrótce z jednego egzemplarza wyrosło kilkanaście roślin. Przez kolejne lata w procesie rozmnażania wegetatywnego rośliny zachowywały swój pokrój, kształt i kolor liści – nowa była stabilna i nie dochodziło do rewersji cech. Po trzech latach kuratorka nabrała pewności, że powstała nowa odmiana. Przez kolejne lata nowa alternantera wykorzystywana była do obsadzania kwietnika dywanowego, określana była przez pracowników Ogrodu Botanicznego jako różowa.

W 2020 r. dyrektor Ogrodu Botanicznego prof. Marcin Zych zdecydował o wysłaniu „nowej” do Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBOR) w celu przeprowadzenia procedury badania odrębności, wyrównania i trwałości odmiany.

Roślina otrzymała nazwę “Kameleon”, ponieważ listki nowej odmiany w ciągu sezonu wegetacyjnego zmieniają swoja barwę od jasnozielonej poprzez różową do ciemnoczerwonej.

Ogród Botaniczny otrzymał pismo 24 czerwca 2024 r. z COBOR-u z informacją o przyznaniu Uniwersytetowi Warszawskiemu praw do odmiany Alternanthera bettzickiana “Kameleon”, otrzymanej w Ogrodzie Botanicznym UW.

Fot. Ogród Botaniczny UW