Projekt kierowany przez dr. Tomasza Kamińskiego otrzymał dofinansowanie w ramach TEAM NET FENG

19 02 2025
Naukowcy z Zakładu Biologii Molekularnej z Wydziału Biologii pod kierunkiem dr Tomasza Kamińskiego, we współpracy z zespołami z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (prof. Małgorzata Borowiak, kierownik projektu) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego (prof. Józef Dulak), uzyskali dofinansowanie projektu „Opracowanie innowacyjnej, wysokoprzepustowej platformy do funkcjonalnych badań przesiewowych ludzkich komórek endokrynnych trzustki” w ramach pierwszego konkursu TEAM NET FENG Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.
Przyznane dofinansowanie wynosi 12 344 749,02 zł, z czego 4 199 113,25 zł trafi do zespołu z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Cukrzyca stanowi jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych, a jej powikłania są istotną przyczyną zgonów. Ograniczeniem w poszukiwaniu nowych terapii pozostają niewystarczające metody badania mechanizmów choroby i testowania leków. Zgodnie z obecnymi standardami coraz częściej stosuje się testy komórkowe in vitro zamiast modeli zwierzęcych. W odpowiedzi na te potrzeby konsorcjum badawcze zaprojektowało platformę do badań przesiewowych ludzkich komórek endokrynnych trzustki. Szczególnym wyzwaniem pozostaje uzyskanie komórek β, które produkują insulinę w odpowiedzi na wzrost poziomu glukozy, a dotychczasowe metody nie gwarantują ich odpowiedniej ilości i jakości.
W ramach projektu zostaną udoskonalone protokoły proliferacji i różnicowania indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych (iPSC) do ludzkich komórek β, opracowane przez zespół prof. Małgorzaty Borowiak z Wydziału Biologii UAM w Poznaniu (lider projektu). Kluczowym elementem dla pełnej funkcjonalności komórek β jest ich współpraca z mikrośrodowiskiem, w tym z komórkami śródbłonka, które będą uzyskiwane przez zespół prof. Józefa Dulaka i prof. Agnieszki Łobody z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ. Zespół dr Tomasza Kamińskiego z Wydziału Biologii UW opracuje wysokoprzepustową platformę mikroprzepływową do namnażania i badania komórek β oraz komórek śródbłonka trzustki w formacie mikrohodowli. Następnie konsorcjum wykorzysta tę technologię w badaniach przesiewowych, mających na celu identyfikację nowych mechanizmów różnicowania i proliferacji ludzkich komórek endokrynnych trzustki.
Opracowane rozwiązania i technologie znajdą zastosowanie zarówno w firmach biotechnologicznych, jak i wśród naukowców badających mechanizmy cukrzycy oraz poszukujących nowych metod terapii.