Dr Anna Karnkowska laureatką Nagrody im. prof. Stefana Pieńkowskiego
Dr Anna Karnkowska została tegoroczną laureatką Nagrody im. prof. Stefana Pieńkowskiego. Wyróżnienie to zostało przyznane za badania dotyczące ewolucji organelli pochodzenia endosymbiotycznego – mitochondriów i plastydów.
Powstanie mitochondriów i plastydów miało fundamentalne znaczenie dla ewolucji komórki eukariotycznej i życia na Ziemi. Prowadzone przez dr Annę Karnkowską badania odpowiadają na pytania dotyczące wczesnych etapów endosymbiozy, ewolucji genomów organellarnych i ewolucji redukcyjnej organellów. Analizy genomów i transkryptomów różnych linii ewolucyjnych mikroorganizmów eukariotycznych wykazały dynamiczną i konwergentną ewolucję genomów plastydowych. Badania nad jednokomórkowym Monocercomonoides exilis pokazały, że jest to jedyny znany nauce organizm eukariotyczny, który całkowicie utracił mitochondrium. U organizmów beztlenowych mitochondria zwykle zachowują się w szczątkowej postaci z uwagi na ich rolę w różnych procesach metabolicznych, w tym w składaniu centrów Fe-S. Monocercomonoides uzyskał tę zdolność dzięki horyzontalnemu transferowi genów od bakterii, co umożliwiło utratę systemu mitochondrialnego, a w konsekwencji – również samego mitochondrium.
Nagroda jest przyznawana corocznie od 2004 r. (od 2020 co drugi rok), za znaczące osiągnięcia naukowe w dziedzinie fizyki eksperymentalnej, astronomii, chemii, medycyny i biologii. Jej adresatami są młodzi badacze i badaczki, którzy nie ukończyli 40 lat. Gratulujemy!